Τι είναι η Καθαρά Δευτέρα και ποια είναι τα  φαγητά που την ακολουθούν

Η «Καθαρά Δευτέρα» είναι  μια κινητή γιορτή, που εξαρτάται από την ημερομηνία του Πάσχα  η οποία  ούτε αυτή είναι σταθερή. Υπολογίζεται  να είναι στο ξεκίνημα της 7ης εβδομάδας του χρόνου, δηλαδή 48 ημέρες πριν το Ορθόδοξο Πάσχα.

Η «Καθαρά Δευτέρα», ονομάστηκε έτσι γιατί οι Χριστιανοί «καθαρίζονται» πνευματικά και σωματικά. Γιορτάζεται από όλους στην Ελλάδα με μεγάλες υπαίθριες εκδηλώσεις καθώς σηματοδοτεί το τέλος της Αποκριάς και  είναι η πρώτη ημέρα  της «Σαρακοστής», της πιο σημαντικής νηστείας  για την Ορθόδοξη Εκκλησία,  ολοκληρώνεται  την Κυριακή του Πάσχα.  

Αν κάτι παραμένει ίδιο με όλες τις άλλες γιορτές στην Ελλάδα είναι τα πλούσια και γεμάτα τραπέζια. Η διαφορά είναι ότι τα πιάτα είναι νηστίσιμα και το κοινό ψωμί αντικαθιστά η  «λαγάνα», δηλαδή ψωμί  χωρίς προζύμι, μαγιά ή κάποιο διογκωτικό που παρασκευάζεται μόνο για αυτή  τη μέρα.

 Στα νηστίσιμα φαγητά της ελληνικής γαστρονομίας, οι πρώτες ύλες είναι τόσες πολλές και νόστιμες και οι συνταγές τόσο ευρηματικές, που πολλά από αυτά τα πιάτα είναι  ιδιαιτέρως δημοφιλή  καθ’ όλη της διάρκεια της χρονιάς.

Τα φαγητά  αυτής της ημέρας είναι κυρίως μεζεδάκια που εύκολα μπορούν να μεταφέρουμε στην ύπαιθρο και να τα μοιραστούμε όλοι μαζί.

Συνήθως τρώμε συγκεκριμένα  είδη θαλασσινών. Τα ολόφρεσκα οστρακοειδή είναι η καλύτερη επιλογή. Μύδια, αχιβάδες,  γυαλιστερές και αχινοί βρίσκονται στα τραπέζια των πιο μερακλήδων. Νηστίσιμες συνταγές με χταπόδι, καλαμαράκια, σουπιές και γαρίδες, ψητές ή τηγανιτές, με ζυμαρικά ή λαχανικά , μαγειρεμένες με κάθε τρόπο.

Την κυρίαρχη του τραπεζιού «λαγάνα» συμπληρώνει δίπλα ο παραδοσιακός «ταραμάς». Ένα νηστίσιμο άλειμμα με βάση τα αυγά ψαριών, ψωμί ή πατάτα βραστή, λάδι και λεμόνι. Μια από τις λιχουδιές της ημέρας που βρίσκουμε πάντοτε  στα μενού των ελληνικών εστιατορίων.

Το τραπέζι της «Καθαράς Δευτέρας» συμπληρώνουν  τα μαγειρεμένα  στην κατσαρόλα ή στο φούρνο όσπρια, πολλά πιάτα  με ποικιλίες από  τουρσί λαχανικών, ελιές, σαλάτες εποχής και ούζο τσίπουρο που συνοδεύουν εξαιρετικά  όλους αυτούς τους μεζέδες.

Το γεύμα ολοκληρώνεται παραδοσιακά με ταχινένιο χαλβά.  Το κατεξοχήν νηστίσιμο γλυκό που αγοράζουμε  έτοιμο και καταναλώνουμε  σε όλη τη διάρκεια της νηστείας.

Το μάζεμα γύρω από ένα τραπέζι  σε μια τέτοια εθιμική  ημέρα στην ελληνική κοινωνία είναι ευκαιρία για γλέντι και χορό. Είναι εμπειρία  μοναδική, που μόνο αν κάποιος  τη βιώσει θα μπορεί  και να την περιγράψει.