Τα πανηγύρια και οι συνταγές τους

«Πανηγύρι» ονομάζεται μια εορταστική εκδήλωση που γίνεται είτε για θρησκευτικούς είτε για πολιτιστικούς λόγους. Τα πανηγύρια τις προηγούμενες δεκαετίες είχαν χάσει τη δημοφιλία τους αλλά ποτέ την αξία τους. Η ανάγκη βιωματικών εμπειριών από τους κατοίκους των μεγαλουπόλεων και  τους ξένους επισκέπτες στη χώρα μας, ξαναέφεραν τα πανηγύρια στο προσκήνιο.

Τα περισσότερα πανηγύρια, διοργανώνονται  σε ενορίες με την ευκαιρία θρησκευτικών εορτών όπου κατά τη διάρκειά τους γίνεται  η Θεία λειτουργία, η περιφορά της εικόνας του Αγίου καθώς και λειτουργία υπαίθριας αγοράς. Διεξάγονται σε υπαίθριους χώρους και συνοδεύονται με γεύμα, όπου φυσικά σερβίρονται ντόπια εδέσματα και στήνεται γλέντι με δημοτικά  τραγούδια, τοπικούς χορούς και ορχήστρες παραδοσιακών μουσικών οργάνων.

Τα γεύματα των πανηγυριών  αποτελούνται κυρίως από τα προϊόντα του κάθε τόπου  και της εποχής. Μαγειρεύονται από εθελοντές ενορίτες, σε μεγάλες ποσότητες ώστε να  φτάσουν για όλους τους επισκέπτες  που μπορεί να είναι ακόμη και χιλιάδες.

Οι προετοιμασίες ξεκινούν μέρες πριν, ενώ την ημέρα των πανηγυριών, οι φωτιές ανάβουν από το πρωί για να φιλοξενήσουν στις φλόγες τους τεράστια καζάνια με νόστιμο φαγητό που θυμίζει μαγειρέματα του παρελθόντος.

Σε όλη την ηπειρωτική χώρα και σε όλο το Αιγαίο,  γίδες και προβατίνες και σπανιότερα  χοιρινό, μαγειρεύονται στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας ή στην κεντρική πλατεία του κάθε χωριού. Η προετοιμασία του γεύματος αποτελεί «τιμή» για όποιον συμμετέχει ως εθελοντής, ρόλο που συχνά έχουν οι ενορίτες, οι πανηγυράδες ή οι πολιτιστικοί σύλλογοι.

Κρέας σε μεγάλες ποσότητες, ψητό ή βραστό, αλλά πάντοτε παραδοσιακά μαγειρεμένο  είναι το κυρίαρχο πιάτο  και  συνοδεύεται  από φρέσκες πατάτες, ρύζι, παραδοσιακά ζυμαρικά, σαλάτες, ζυμωτό ψωμί και άφθονο κρασί.

Σε μεγάλα καζάνια συχνά μαγειρεύονται και όσπρια που παράγει ο τόπος,  όπως η «ρεβιθάδα» στη Σίφνο, η φάβα στη Σαντορίνη, οι φασολάδες στη Βόρεια Ελλάδα που   συνοδεύονται υπέροχα με παστό ψάρι ή λουκάνικο.

Στο τέλος του κάθε πάγκου υπάρχουν τοπικές χειροποίητες πίτες, που έφτιαξαν με αγάπη οι γυναίκες της περιοχής, ενώ δεν λείπουν τα παραδοσιακά γλυκά, όπως ο  σιμιγδαλένιος χαλβάς, οι λουκουμάδες, τα παστέλια και τα γλυκά του κουταλιού.

Τα φαγητά των πανηγυριών είναι κομμάτι της γαστρονομικής ιστορίας του τόπου μας και γύρω από αυτά εξελίσσεται και η σύγχρονη ελληνική γαστρονομία. Αν λοιπόν βρεθείτε σε κάποιο πανηγύρι, σταθείτε στην ουρά, δοκιμάστε ό,τι προσφέρεται και μπείτε στον κυκλικό χορό!