Οι διατροφικές συνήθειες που ακολουθούν τη θλίψη. (κηδείες)

Από τότε που οι άνθρωποι άρχισαν να ζουν σε κοινωνίες, το φαγητό έπαψε να είναι  μόνο μέσο επιβίωσης αλλά ήταν και  ένας τρόπος  να επικοινωνήσουν μεταξύ τους. Στην Ελλάδα, το φαγητό συνδέεται με κάθε έκφανση της ζωής των ανθρώπων. Κάθε ιδιαίτερο γεγονός, κάθε τελετή και κάθε κορυφαία στιγμή συνοδεύεται και από ένα γεύμα.

Ακόμη και οι κηδείες έχουν τις δικές τους ξεχωριστές διατροφικές παραδόσεις. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν κάποιοι κανόνες που ακολουθούν αυτά τα γεύματα και οι περισσότεροι από αυτούς έχουν ρίζες στο μακρινό παρελθόν.

Τα πρώτα συμπόσια μετά την κηδεία εντοπίζονται στην Αρχαία Ελλάδα. Μετά την ολοκλήρωση της τελετής συγκεντρώνονταν στο σπίτι της οικογένειας του νεκρού και έτρωγαν στη μνήμη του.

Η παράδοση αυτή συνεχίζεται ακομη και σήμερα, με μικρές παραλλαγές, ανάλογα με την περιοχή.

Από τη στιγμή της ανακοίνωσης του θανάτου, κοντινοί φίλοι και συγγενείς, μαζεύονται στο σπίτι του εκλιπόντος φέρνοντας μαζί τους φαγητά. Φαγητά, απλά μαγειρεμένα, προκειμένου να μην μείνουν νηστικοί οι πενθούντες, οι οποίοι δεν μπορούν να μαγειρέψουν λόγω της θλίψης τους. Πατάτες φούρνου, όσπρια ή σούπα είναι συνηθισμένες επιλογή.

Αμέσως μετά την κηδεία, όλοι οι παρευρισκόμενοι μαζεύονται στο σπίτι της οικογένειας ή ακομη και σε χώρο της εκκλησίας,  όπου σερβίρεται ο παραδοσιακός ελληνικός καφές, λίγο κονιάκ, ένα  γλυκό παξιμάδι και ένα κομμάτι σοκολάτας σε όλους.

Όλα αυτά τα κεράσματα είναι αφορμή για να  συλλυπηθούν στην οικογένεια και να ανταλλάξουν κουβέντες παρηγοριάς.

Μετά από τον «καφέ» συχνά  τα μέλη της οικογένειας και όσοι έχουν έρθει για την τελετή από μακριά, παραμένουν και για φαγητό.

Το πιο διαδεδομένο φαγητό το οποίο σερβίρεται μετά τις κηδείες είναι η ψαρόσουπα η οποία βεβαια συνοδεύεται και από αλλα εδέσματα.

Στον Χριστιανισμό, το ψάρι είναι ένα ισχυρό σύμβολο, συνδέεται στενά με τον Ιησού Χριστό και  σηματοδοτεί την ελπίδα για ανάσταση και αιώνια ζωή. Έτσι πιθανώς η ψαρόσουπα επιλέγεται προκειμένου να «ζεστάνει» τις ψυχές των ανθρώπων που πενθούν για το χαμό του αγαπημένου τους προσώπου.

Γεύμα δίνεται και στο μνημόσυνο των 40 ημερών, με την οικογένεια να προσφέρει  κόλλυβα στην εκκλησία και στη συνέχεια δείπνο με κρέας γιαχνί και πατάτες, στη μνήμη του νεκρού. 

Τα κόλλυβα είναι κατεξοχήν συμβολική τροφή. Πρόκειται για γλύκισμα που αποτελείται από σιτάρι βρασμένο, ξηρούς καρπούς, ρόδι και κόλιανδρο ή μαϊντανό  ενώ καλύπτεται επίσης με ζάχαρη. Η παράδοση θέλει τη γλυκύτητά τους να κάνει την ανάμνηση του ανθρώπου που έφυγε πιο γλυκιά.

Το τι θα προσφέρουμε σε αυτές τις  θλιβερές συγκεντρώσεις δεν εχει τόση σημασία.  Το σημαντικό είναι να προσφέρουμε ένα πιάτο ζεστό φαγητό, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης για την απόσταση που διένυσαν οι παραβρισκόμενοι  για να τιμήσουν τον εκλιπόντα.