Ίος

Η Ίος ή Νιός, σύμφωνα με ιστορικές πηγές πήρε το όνομά της από τα ομώνυμα λουλούδια που φύτρωναν στο νησί, ωστόσο δεν λείπουν και μαρτυρίες που υποστηρίζουν πως η ονομασία της προέρχεται από τη φοινικική λέξη ίος που σήμαινε σωρός από πέτρες.

Ιστορικά, αξίζει να δώσουμε τη δέουσα βαρύτητα, στον πρωτοκυκλαδικό οικισμό του Σκάρκου που τοποθετείται χρονολογικά στην Πρωτοκυκλαδική Περίοδο (2800 – 2300 π.Χ) κι αποτελεί τον μεγαλύτερο σε έκταση και καλύτερα διατηρημένο οικισμό αυτής της περιόδου. Ο αρχαιολογικός του χώρος έχει βραβευθεί για την υποδειγματική αναστήλωση και διατήρησή του. Ο Ηρόδοτος υποστηρίζει πως στην Ίο πέθανε ο ποιητής Όμηρος, ενώ σύμφωνα με την αρχαία παράδοση ο τάφος του βρίσκεται στο σημείο Πλακωτό στο βορειότερο σημείο του νησιού. Άρρηκτα συνδεδεμένα με την ιστορία του τόπου είναι και τα μονοπάτια, τα περισσότερα εκ των οποίων ξεκινούν από την Χώρα και έχουν αναγνωρισθεί από την UNESCO.

Στην Ίο, η περιήγηση ξεκινά από την γραφική Xώρα, με τα πανέμορφα γραφικά σοκάκια, αλλά και τα απομεινάρια του μεσαιωνικού κάστρου. Στο ψηλότερο σημείο της ξεχωρίζει η Παναγιά Γκρεμιώτισσα με την εντυπωσιακή θέα, η οποία αποτελεί ένα από τα 365 εκκλησάκια του νησιού! Ο Γιαλός, δίπλα από το λιμάνι, το Μαγγανάρι και ο Μυλοπότας αποτελούν τους τρεις σημαντικότερους όρμους, και παράλληλα εύκολα προσεγγίσιμες παραλίες. Αυτό που ωστόσο δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι είναι πως η Ίος, έχει να επιδείξει μια σειρά παραλιών που εντυπωσιάζουν με την εξωτική και άγρια ομορφιά αλλά και τα μαγικά νερά τους. Το γεγονός πως στο νησί και συγκεκριμένα στον ένα από τους κόλπους, το Μαγγανάρι γυρίστηκε μέρος της γαλλικής ταινίας «Απέραντο Γαλάζιο», αποτελεί μια καλή πρώτη ιδέα του τι θα αποκαλυφθεί στα μάτια σας. Κολιτσάνοι, Τρεις Κλεισιές, Αγία Θεοδότη, Πικρή Νερό, Σαπουνόχωμα, Κουμπάρα, Παπά, είναι μερικές μόνο από τις παραλίες που θα σας μείνουν αξέχαστες.

Γαστρονομία

Η Ιος, παρά το μικρό της μέγεθος, έχει να προσφέρει σημαντικά γαστρονομικά δείγματα γραφής. Τον πρώτο λόγο έχουν και σε αυτό το Κυκλαδονήσι, τα περίφημα τυριά, που συνθέτουν μια ενδιαφέρουσα παλέτα γεύσεων. Το ξινό (μαλακό αλειφώδες τυρί με απαλή υπόξινη γεύση)και το πικάντικο σκωτυρί που θυμίζει την κοπανιστή Μυκόνου (μείγμα από μυζήθρα και κεφαλοτύρι με αρωματικά όπως θρούμπι), αποτελούν τα δύο πιο διάσημα τυριά του τόπου, ενώ το νιώτικο κεφαλοτύρι, η μυζήθρα και η γραβιέρα συμπληρώνουν το τυροκομικό παζλ. Τα νιώτικα τυριά, μαρτυρούν και την έντονη κτηνοτροφία, μεγάλο μέρος της οποίας αφορά τα ντόπια κατσίκια εξ ‘ου και πολλές παραδοσιακές συνταγές βασίζονται σε αυτό το κρέας. Φημισμένο παραδοσιακό πιάτο είναι τα τσιμέτια, κολοκυθοανθοί γεμιστοί με μέλι, ενώ από χειροποίητα ζυμαρικά δεν λείπουν οι χυλοπίτες (γνωστές ως μάτσι) και το κριθαράκι (μερμιτζέλι) που συχνά συνοδεύουν διάφορα μαγειρευτά πιάτα με βάση το ντόπιο κρέας. Θα δοκιμάσετε, ντόπιο κατσικάκι με κριθαράκι, κόκορα ή αρνί με χυλοπίτες και πολλά άλλα ίδιας λογικής παραδοσιακά πιάτα. Λόγο στην νιώτικη κουζίνα έχουν και οι πίτες.

Το μέλι αποτελεί επίσης σημαντική τοπική πρώτη ύλη και μαζί με το τυρί παντρεύεται πολύ συχνά σε τοπικά γλυκά, όπως στα μελιτίνια και τα γλυκά μυζηθροπιτάκια. Παστέλια με πορτοκάλι, καρπουζολουκουμάδες και καρπουζόπιτες αποτελούν μερικά ακόμα τοπικά γλυκά που αξίζει να δοκιμάσετε. Τα τελευταία χρόνια, στα καλούδια του τόπου, έχει προστεθεί και το κρασί, με τον Ιήτη από Ασύρτικο να βρίσκεται στην αρχή της εξωστρέφειας του και να κερδίζει τις εντυπώσεις.

Πως να έρθετε

Η Ίος ανήκει στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Κυκλάδων. Βρίσκεται ανάμεσα από Νάξο, Σίκινο και Σαντορίνη, και μπορεί να προσεγγιστεί εύκολα με πλοίο από τα λιμάνια του Πειραιά και της Ραφήνας.