Αρτοσκευάσματα

Παξιμάδια, βουτήματα, πίτες και πιττάκια, είναι μερικά από τα πιο δημοφιλή ελληνικά αρτοσκευάσματα. Μερικά από αυτά είναι μέρος της καθημερινής μας διατροφής ενώ άλλα περιμένουμε συγκεκριμένες γιορτές για να τα απολαύσουμε. Το σίγουρο είναι πάντως ότι για κάποια πρέπει να ταξιδέψουμε σε διαφορετικές γωνιές της Ελλάδας για να τα γευτούμε, καθώς κάθε τόπος έχει τις δικές του συνταγές.

Στην Ήπειρο, οι πίτες έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στα τραπέζια, τόσο στην καθημερινότητα όσο και σε πιο ξεχωριστές στιγμές. Εδώ, τα φύλλα είναι λεπτά και οι γεμίσεις αποδεικνύουν πως ακόμα και τα πιο ταπεινά προϊόντα ενός τόπου μπορούν να μεταμορφωθούν σε κάτι εξαιρετικά νόστιμο.

Οι πίτες απλώνονται σε μεγάλο ρηχό ταψί και παραδοσιακά ψήνονταν σε γάστρα καλυμμένη από όλες τις μεριές με κάρβουνα. Από τις πιο ξακουστές είναι η τραχανόπιτα με αυγά, βούτυρο, ρίγανη και φέτα, αλλά και η ζυμαρόπιτα ή αλλιώς κασόπιτα που φτιάχνεται με χυλό από αυγά, βούτυρο, γάλα και γιαούρτι. Ιδανικό συνοδευτικό για τις ηπειρώτικες πίτες, είναι το ξινόγαλα ή το γαλοτύρι.

Κι ενώ  η Ήπειρος φημίζεται για τις πίτες της, η Κρήτη μπορεί να υπερηφανεύεται για μερικά από τα πιο ξακουστά και νόστιμα παξιμάδια της χώρας. Κριθαροκουλούρες, πανωκαύκαλα, ντάκος, σταρένιο, κριθαρένιο, μιγαδερό, εφτάζυμο, είναι μερικά μόνο από τα κρητικά παξιμάδια που η φήμη τους ταξιδεύει σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο.

Το κρητικό παξιμάδι φέρει μια ιστορία αιώνων πίσω του, ενώ αποτελεί πια, άρρηκτο μέρος της κουλτούρας του νησιού. Μάλιστα, το χωριάτικο παξιμάδι, η κριθαροκουλούρα, το επτάζυμο, το σταρένιο και το παξιμάδι σικάλεως έχουν χαρακτηριστεί ως Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ). Τα παραδοσιακά παξιμάδια παρασκευάζονται περίπου όπως το ψωμί, αλλά κόβονται σε φέτες και ψήνονται δεύτερη φορά για να στεγνώσουν.

Κάποια από τα ελληνικά αρτοσκευάσματα έχουν μακρά ιστορία που χάνεται μέσα στους αιώνες. Ένα τέτοιο είναι και η μπουγάτσα, που μπορεί πια να την έχουμε συνδέσει με τη Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες, αλλά χρωστάει την καταγωγή της στο Βυζάντιο. Η μπουγάτσα μπορεί να είναι γλυκιά ή αλμυρή με πιο συνήθεις γεμίσεις να είναι αυτή με κρέμα ή τυρί.

Ξακουστά επίσης, είναι τα λαλάγγια Μάνης, που παρασκευάζονται από αλεύρι και λάδι και φημίζονται για την τραγανή υφή τους. Τόσο στην Λακωνική όσο και στη Μεσσηνιακή Μάνη, οι νοικοκυρές ζύμωναν και τηγάνιζαν λαλλάγια σε κάθε θρησκευτική εορτή. Μάλιστα, τα Χριστούγεννα τα έπλαθαν σε σχήματα όπως σταυρούς και αστεράκια, μια παράδοση που διατηρείται έως σήμερα.

Η πλούσια οινική παράδοση της Ελλάδας, μας χάρισε και τα μουστοκούλουρα, με εκείνα των Μεσογείων να είναι τα πιο ξακουστά. Τα μουστοκούλουρα πλάθονται συνήθως αρχές Φθινοπώρου, την εποχή του τρύγου δηλαδή και είναι ιδανικά για να συνοδεύσουν τον καφέ μας, αλλά μπορούμε να το απολαύσουμε και σαν γλυκό σνακ μέσα στην ημέρα.

Τα αρτοσκευάσματα είναι η απόδειξη πως κάθε υλικό μπορεί να αποκτήσει νοστιμιά, αρκεί να το πλάσεις με φαντασία και αγάπη.