HİOS

Ülkenin 5. büyük adası Hios Adası, Ege Denizi’nin kuzeydoğusunda, Küçük Asya kıyılarına yakın mesafededir.

Başkenti ve ana limanı, Hora olarak da adlandırılan Hios şehridir.

Homeros döneminden beri bilinen Hios Adası’nın isminin kökeni mitolojik referanslara dayanır. Antik çağlara kadar uzanan adanın tarihi günümüze kadar devam eder. Çeşitli tarihsel dönemlerin izleri Bizans Müzesi’nde sergilenen eserler, orta çağ kalesi, Osmanlı dönemi ibadethaneleri vb. aracılığıyla adada görülür.

Hios’un tarihsel olarak bağlantılı olup özdeşleştiği denizcilik faaliyetinin ona büyük bir refah ve cazibe kazandırdığı geleneksel konaklarından da anlaşılmaktadır.

Zaman içindeki uzun yolculuğunda Hios, Eugène Delacroix’nın aynı adlı tablosuna dramatik bir ilham kaynağı olan, 1822’deki Hios katliamı trajedisini de yaşamıştır.

Uzun bir sahil şeridine sahip olan Hios, her zevke hitap edebilecek sayısız plaja sahiptir. Kimi ıssız, kimi kolay erişilebilir, kimi vahşi, kimiyse tüm aileye uygun; çakıl taşlı veya kumlu, ama hepsi kristal berraklığında sulara sahip, olağanüstü doğal bir fona sahiptir.

Hios’un en ünlü iki yerleşim yeri Mesta ve Vrondados’tur. İlki adanın en iyi korunmuş ve zamanın el değmemiş orta çağ köyüdür. Sakinlerini dış tehditlerden korumak için 12. yüzyılda labirent gibi bir kale köyü oluşturulmuştur. Vrondados sahil köyüyse, Diriliş’ten sonra ünlü ‘fişek savaşlarının’ yapıldığı Paskalya kutlamalarıyla ünlüdür.

Gastronomi

Hios’a eşsiz özelliğini kazandıran sakız ağaçlarının, portakal ve mandalinaların kokusu nedeniyle adaya genellikle ‘mis kokulu’ da denir.

Elbette, sakız bitkisi adayla özdeşleşmiştir. Sadece Hios’un güney kesiminde üretilen sakızın toplanması, köylerde nakış veya ‘kendos’ olarak bilinen özel bir teknikle gerçekleştirilir. Bu uygulama yaşayan kültürel miras ilan edilmiştir. Sakız, aromalarını çoğu şekerleme ürünlerine, yerel içki üretimine, uzoya, çeşitli alkollü içki ve likörlere, ayrıca da yerel suma’ya cömertçe sunar. Aynı zamanda popüler Yunan ‘denizaltısı’ da eşsiz bir tatlıdır. Aynı zamanda sakızın modern kozmetoloji, farmakoloji ve tıpta birçok uygulama alanı bulmaktadır.

Hem portakal hem de mandalinayla adanın turunçgilleri, Hios’un ham madde zenginliğinde önemli rol oynar.

Ayrıca Hios Adası’nda, antik çağlardan beri bilinen ve günümüzde yeniden canlandırılan meşhur ‘Ariusio İnos’ şarabı üretilir. Adada yerel bira da üretilir.

Hios’ta hâlâ, inek veya keçi sütünden yapılan hafif tuzlu, yumuşak, beyaz peynir; yabani kekik balı; çam balı veya narenciye aromalı çiçek balı üretilmektedir. Ayrıca meşhur yerel badem, sonbaharda lactarius salmonicolor mantarları (yerel halkın deyimiyle “amanites”), özel aromatik bitkiler, sele zeytini -yerel dilde ‘kurmades’, el yapımı striftaria -yerel makarna- vb. de adanın yerel ürünlerindendir.

Hios’un geleneksel tatlısı masuraki’dir. İnce yufkadan flüt şeklinde yapılan, diğer malzemelerle birlikte sakız ve tereyağlı -bitkisel veya hayvansal- bu tatlının yanı sıra elbette meşhur badem tatlıları da vardır.

Ulaşım

Kuzeydoğu Ege Adaları’na ait olan Hios’a Pire Limanı’ndan gemiyle ulaşabilirsiniz.