Ελληνικά
English
Deutsch
Français
Svenska
한국어
Suomi
Yunan Akdeniz tipi beslenmede önemli bir yere sahip, çok yıllık küçük bitki sarımsak, birçok geleneksel Yunan yemeğinin vazgeçilmez unsurudur. Birçok faydasının yanı sıra yemeklerin aromasını ve lezzetini arttırmak için mükemmel bir seçenektir.
Soslar, çorbalar, marine gıdalar, zeytinyağlı yemekler ve salatalar gibi çok sayıda besin ve yemekte lezzet arttırmak için kullanılır. Ayrıca, genellikle berlam balığına eşlik eden en meşhur Yunan tariflerinden biri olan taratorun (sarımsağı patates veya ekmek ve sirkeyle yapılan sos) temel bileşenidir.
| Sarımsağın Besin Değeri | porsiyon başına: 1 diş (3 g)1 | Porsiyon başına ÖDM2 |
| Kalori (kcal) | 4,5 | % 0,2 |
| Yağ (g) | 0,02 | % 0,02 |
| Doymuş yağ (g) | 0,0 | % 0,0 |
| Karbonhidrat (g) | 1,0 | % 0,4 |
| Bitkisel Lif (g) | 0,1 | % 0,2 |
| Şeker (g) | 0,0 | % 0,0 |
| Protein | 0,2 | % 0,4 |
| Kolesterol (mg) | 0,0 | % 0,0 |
| Tuz (g) | 0,0 | % 0,0 |
| 1 Veriler ABD Tarım Bakanlığı (US Department of Agriculture, USDA) beslenme tabanına dayanmaktadır.[1] 2 Önerilen Diyet Miktarı (% ÖDM), gıdanın bir porsiyonundaki her bir besin bileşeninin toplam günlük alımınıza ne kadar katkıda bulunduğunu gösterir. Hesaplama, ortalama sağlıklı bir yetişkin için günde 2000 kcal’ye dayanan ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) Günlük Değerlerine (Daily Values) dayanmaktadır. Kişinin enerji ihtiyacına bağlı olarak % ÖDM daha düşük veya daha yüksek olabilir. | ||
Sarımsak düşük kalorilidir (bir diş sarımsak 4,5 Kcal verir) ve vücuda sağlık için önemli besin bileşenleri sağlar.
Sarımsak vücuda az miktarda C ve B6 gibi vitaminlerle selenyum, bakır ve manganez gibi eser elementler sağlar.
Sarımsak yemenin faydalarının çoğu, sarımsağa karakteristik kokusunu veren ve en ünlüsü allisin olan sülfür bileşiklerine atfedilir. Allisin antibakteriyel, antifungal ve antioksidan özelliklere sahip güçlü bir bileşiktir.
Sarımsakta bulunan diğer aktif bileşenler, allisinin ayrışması sırasında üretilen dialil-disülfit ve S-allil sisteindir.
Sarımsağın, içerdiği besinler ve biyoaktif bileşenler sayesinde sağlığa birçok yönden katkısı vardır.
Veriler sınırlı olsa da, sarımsağın kardiyovasküler hastalıklar için önemli bir risk faktörü olan yüksek tansiyonu düşürmeye yardımcı olduğu tahmin edilmektedir. 17 randomize, klinik çalışmayı içeren bir meta-analiz, sarımsak tozu takviyesinin (çalışmaların çoğunda 600-900 mg arasında değişen bir doz) yüksek tansiyonu olan deneklerde, kontrol grubuna kıyasla, sistolik kan basıncında 4,4 mm Hg’lik istatistiksel olarak önemli bir düşüşle sonuçlandığını göstermiştir.2
Sarımsağın ‘kötü’ kolesterolü (LDL-C) ve total kolesterolü düşürerek kalp sağlığını iyileştirebileceğine dair kanıtlar da mevcuttur. [2]
Sarımsak ayrıca bakteriler, virüsler ve mantarlarla savaşmaya yardımcı olabilecek doğal antimikrobiyal özelliklere sahiptir. Randomize bir klinik çalışma, sarımsak takviyesinin bağışıklık sistemini güçlendirerek soğuk algınlığı ve grip semptomlarını azaltmaya ve iyileşmeyi hızlandırmaya yardımcı olabileceğini göstermiştir.[3]
Son olarak da, sarımsakta bulunan bazı aktif bileşenlerin antikanser aktivitesine sahip olduğu görülmektedir.
Sonuç olarak, Yunan Akdeniz tipi beslenmede güçlü bir yere sahip olan sarımsak, birçok geleneksel Yunan yemeğine aroma, lezzet ve zengin besin değeri sağlar.
BİBLİYOGRAFYA
[1]USDA. Food search. Garlic, raw. Aşağıdaki adreste mevcuttur: https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/169230/nutrients. (Erişim tarihi Ekim 2024).
[2] Ried Κ, Toben Τ, Fakler P. Effect of garlic on serum lipids: an updated meta-analysis. Nutr Rev. 2013 71(5):282-99. doi: 10.1111/nure.12012.
[3] Nantz Μ, Rowe C, Muller C, Creasy R, Stanilka J, Percival S. Supplementation with aged garlic extract improves both NK and γδ-T cell function and reduces the severity of cold and flu symptoms: a randomized, double-blind, placebo-controlled nutrition intervention. Clin Nutr. 2012 31(3):337-44. doi: 10.1016/j.clnu.2011.11.019.
