Το τσάι του βουνού είναι ένα παραδοσιακό ελληνικό αφέψημα που προέρχεται από το φυτό σιδερίτης (Sideritis L.).

Το συγκεκριμένο βότανο ευδοκιμεί στις ορεινές περιόχες των μεσογειακών χωρών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.

Συγκεκριμένα, η Ελλάδα φιλοξενεί πάνω από 17 διαφορετικά είδη του φυτού σιδερίτης που αναπτύσσονται σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας. Μερικά από τα πιο γνωστά είδη περιλαμβάνουν το τσάι του Ολύμπου (Sideritis scardica – Σιδηρίτιδα η σκαρδική), το τσάι του Παρνασσού (Sideritis raeseri – Σιδηρίτιδα του Ράσερ) και το τσάι της Κρήτης (Sideritis syriaca – Σιδηρίτιδα η συριακή).

Στην Ελλάδα, το τσάι του βουνού συλλέγεται συχνά με παραδοσιακές μεθόδους, εξασφαλίζοντας τη διατήρηση της υψηλής ποιότητας και των θρεπτικών συστατικών του. Πολλές καλλιέργειες μάλιστα είναι βιολογικές και δεν χρησιμοποιούνται λιπάσματα ή φυτοφάρμακα, διατηρώντας την αγνότητα του προϊόντος.

Το τσάι του βουνού έχει μηδαμινές θερμίδες, καθώς δεν περιέχει σημαντικές ποσότητες υδατανθράκων, πρωτεϊνών ή λίπους.

Ωστόσο, περιέχει σημαντικές ενώσεις όπως τερπένια (terpenes), φλαβονοειδή (flavonoids), ιριδοειδή (iridoids), κουμαρίνες (coumarins), λιγνάνες (lignanes), στερόλες (sterols) και διάφορα αιθέρια έλαια (essential oil), στις οποίες αποδίδονται οι ευεργετικές επιδράσεις του στην υγεία μας.

Για παράδειγμα, τα φλαβονοειδή είναι μία από τις μεγαλύτερες κατηγορίες φαινολικών ενώσεων, γνωστών για τις αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητές τους, που συνδέονται με πολλαπλά οφέλη για την υγεία μας.

Το τσάι του βουνού περιέχει έναν πλούτο θρεπτικών συστατικών με σημαντικά οφέλη για την υγεία μας.[1]

Οι θεραπευτικές του ιδιότητες είναι γνωστές εδώ και πολλά χρόνια, καθώς στην παραδοσιακή ιατρική το τσάι του βουνού χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση πολλών ασθενειών όπως η γρίπη, το κοινό κρυολόγήμα και οι γαστρεντερικές διαταραχές (π.χ. έλκος και δυσπεψία).

Παρότι οι μελέτες είναι περιορισμένες, το τσάι του βουνού παρουσιάζει υποσχόμενες θεραπευτικές δυνατότητες για την υποστήριξη νευροεκφυλιστικών παθήσεων, όπως η νόσος Alzheimer. Οι φαινολικές και άλλες βιοενεργές ενώσεις του φαίνεται ότι μπορούν να βελτιώσουν τη γνωστική λειτουργία, αλλά απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να επιβεβαιωθούν οι μηχανισμοί δράσης και η αποτελεσματικότητά του σε ανθρώπους.

Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι το τσάι του βουνού συμβάλλει στη μείωση της «κακής» χοληστερόλης (LDLC),βελτιώνοντας το λιπιδαιμικό προφίλ και πιθανώς μειώνοντας τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων.[2]

Τέλος, αρκετές μελέτες δείχνουν ότι τα αιθέρια έλαια από τα διάφορα είδη σιδερίτη έχουν σημαντική αντιμικροβιακή δραστηριότητα έναντι κοινών παθογόνων μικροοργανισμών, προσφέροντας προστασία από λοιμώξεις.

Συμπερασματικά, το τσάι του βουνού αποτελεί ένα πολύτιμο ελληνικό φυσικό ρόφημα με πολλαπλά οφέλη για την υγεία μας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ


[1] Żyżelewicz D, Kulbat-Warycha K, Oracz J, Żyżelewicz K. Polyphenols and other bioactive compounds of Sideritis plants and their potential biological activity. Molecules. 2020 18:25(16):3763. doi: 10.3390/molecules25163763.

[2] Kassi E, Dimas C, Dalamaga M, Panagiotou A, Papoutsi Z, Spilioti E, Moutsatsou P. Sideritis euboea extract lowers total cholesterol but not LDL cholesterol in humans: A randomized controlled trial. Clin. Lipidol. 2013 8:627–634. doi: 10.2217/clp.13.64.