Süt ve peynirle birlikte süt ürünlerine kategorisinde olan yoğurt, Yunan Akdeniz tipi beslenmenin temel gıdalarından biridir.

Fermente bir gıdadır. Laktozu (sütte bulunan baskın basit karbonhidrat türü) karakteristik ekşi tadını veren laktik aside dönüştüren asitleştirici bakteriler tarafından sütün fermantasyonundan meydana gelir.

Geleneksel Yunan yoğurdu, yüksek besin değeri ve sağlığımız üzerindeki önemli faydalı etkileri nedeniyle dünya çapında çok popüler hale gelmiştir. Diğer yoğurt türleriyle karşılaştırıldığında geleneksel Yunan yoğurdu, katkı maddesi ve koruyucu eklenmeden doğal olarak üretilmesi ve aynı zamanda probiyotikler olarak bilinen ‘iyi’ bakteriler açısından zengin olmasıyla öne çıkar.

Yoğurdun Besin Değeriporsiyon başına: 1 kutu (200 g)1Porsiyon başına ÖDM2
Kalori (kcal)122,0% 6,1
Yağ (g)6,5% 8,3
Doymuş yağ (g)4,2% 21,0
Karbonhidrat (g)9,3% 3,4
Bitkisel Lif (g)0,0% 0,0
Şeker (g)9,3% 10,4
Protein 6,9% 13,9
Kolesterol (mg)26,0% 8,7
Tuz (g)0,2% 3,8
1 Veriler ABD Tarım Bakanlığı (US Department of Agriculture, USDA) beslenme tabanına dayanmaktadır.[1] 2 Önerilen Diyet Miktarı (% ÖDM), gıdanın bir porsiyonundaki her bir besin bileşeninin toplam günlük alımınıza ne kadar katkıda bulunduğunu gösterir. Hesaplama, ortalama sağlıklı bir yetişkin için günde 2000 kcal’ye dayanan ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) Günlük Değerlerine (Daily Values) dayanmaktadır. Kişinin enerji ihtiyacına bağlı olarak % ÖDM daha düşük veya daha yüksek olabilir.

Yoğurt, protein, vitamin ve mikro besinler açısından zengin, besin değeri yüksek, yoğun bir gıdadır.

Yoğurt özellikle, proteinleri tüm temel amino asitleri içerdiğinden, κ mükemmel bir ‘yüksek kalitede’ protein kaynağıdır. Bunlar, vücut sentezleyemediği için beslenmeyle alınması gereken amino asitlerdir.

Ayrıca, yoğurt çoğunluğu doymuş olmak üzere yağlar ve laktozun baskın olduğu basit şekerler şeklinde, az miktarda karbonhidrat içerir.

Buna ek olarak, yoğurdun kalsiyum ve fosfor gibi minerallerle riboflavin ve B12 gibi vitaminler açısından mükemmel bir kaynak olduğu bilinmektedir.

Yukarıda belirtildiği gibi, geleneksel Yunan yoğurdu, sağlıklı bir bağırsak mikroflorasının korunmasına yardımcı, canlı mikroorganizmalar olan probiyotikler içerir.

Besin bileşimi, onu sağlık için önemli faydaları olan, en sağlıklı seçeneklerden biri haline getirmektedir.

Özellikle epidemiyolojik çalışmalardan elde edilen veriler, yoğurdun hipertansiyon gibi kardiyovasküler risk faktörleri üzerinde önemli bir etkisi olduğunu göstermiştir. Üç büyük prospektif çalışmadan elde edilen verilerin analizi, yoğurt tüketimini artıran bireylerin (≥5 porsiyon/hafta), daha az tüketenlere (<1 porsiyon/ay) kıyasla %16 daha düşük hipertansiyon riskine sahip olduğunu bildirmiştir.[2]

Ayrıca, yoğurt tüketiminin diyabet mellitusucu üzerinde koruyucu bir etkisi vardır. Dokuz adet prospektif çalışmanın meta-analizi, yoğurt tüketiminde her bir porsiyon/gün artışın diyabet riskinde %18 azalmayla ilişkili olduğunu göstermiştir.[3]

Ayrıca yoğurt, daha iyi kilo yönetimine ve iyi bağırsak sağlığına katkıda bulunabilir. Geleneksel Yunan yoğurdunda bulunan probiyotikler karın ağrısı, şişkinlik, ishal gibi istenmeyen gastrointestinal semptomları hafifletebilir.

Sonuç olarak, geleneksel Yunan yoğurdu, zengin besin değerini sağlık için birçok faydayla bir araya getiren Yunan Akdeniz tipi beslenmenin temel direklerinden biridir.

BİBLİYOGRAFYA


[1]USDA. Food search. Yogurt, Greek, plain, whole milk. https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/171304/nutrients. (Erişim tarihi Ekim 2024).

[2] Buendia J, LI Y, Hu F, Cabral H, Bradlee L, Quatromoni P, Martha R, Singer M. Long-term yogurt consumption and risk of incident hypertension in adults. J Hypertens. 2018 36(8): 1671–1679. doi: 10.1097/HJH.0000000000001737.

[3] Chen M, Sun Q, Giovannucci E, Mozaffarian D, Manson J, Willett W, Frank B. Dairy consumption and risk of type 2 diabetes: 3 cohorts of US adults and an updated meta-analysis. BMC Med. 2014 12: 215. doi: 10.1186/s12916-014-0215-1.