Karpuzun Besin Değeri

Yunanistan’ın en popüler yaz meyvelerinden biri olan karpuz, Yunan Akdeniz tipi beslenmede önemli bir yere sahiptir.

Serin ve tatlı lezzeti nedeniyle karpuz, sıcak yaz günleri için ideal bir meyve olmakla birlikte önemli besinsel faydalar da sunmaktadır.

Karpuz çok lezzetli bir meyve olmasının yanı sıra yüksek besin değeriyle de öne çıkar.

Karpuzun Besin Değeri	porsiyon başına:  1 fincan, küp küp kesilmiş (152 g)1	Porsiyon başına ÖDM2
Kalori (kcal)	45,6		% 2,3
Yağ (g)	0,2		% 0,3
Doymuş yağ (g)	0,02		% 0,1
Karbonhidrat (g)	11,6		% 4,2
Bitkisel Lif (g)	0,6		% 2,2
Şeker (g)	9,4		% 10,5
Protein	0,9		% 1,9
Tuz (g)	0,0		% 0,0
1 Veriler ABD Tarım Bakanlığı (US Department of Agriculture, USDA) beslenme tabanına dayanmaktadır.[1] 2 Önerilen Diyet Miktarı (% ÖDM), gıdanın bir porsiyonundaki her bir besin maddesinin toplam günlük alımınıza ne kadar katkıda bulunduğunu gösterir. Hesaplama, ortalama sağlıklı bir yetişkin için günde 2000 kcal’ye dayanan ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) Günlük Değerlerine (Daily Values) dayanmaktadır. Kişinin enerji ihtiyacına bağlı olarak % ÖDM daha düşük veya daha yüksek olabilir.

Özellikle, bir porsiyon -1 fincan kesilmiş meyveye (153 gram) eşdeğer- sadece 46 kalori ve çoğunluğu doğal şeker olan 11,6 gram karbonhidrat içerir.

Karpuzun yaklaşık %90’ı sudur ve neredeyse hiç yağ ve kolesterol içermez.

Karpuz aynı zamanda A vitamini, C vitamini gibi vitaminler ve bakır gibi eser elementler açısından da iyi bir kaynaktır.

Karpuz, başta likopen olmak üzere mükemmel bir beta-karoten, beta-kriptoksantin, lutein ve zeaksantin gibi karotenoidler kaynağıdır.

Likopen, karotenoid ailesine ait güçlü bir antioksidandır ve Reaktif Oksijen Türlerini (Reactive Oxygen Species) nötralize etmeye yardımcı olur. Aslında karpuza karakteristik kırmızı rengini veren likopendir. 

Karpuzun beslenmeye dahil edilmesi sağlık için çeşitli faydalarla ilişkilendirilmiştir.

Özellikle karpuz, yüksek likopen içeriği nedeniyle antikanser etkilere sahip olabilir. Daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmasına rağmen, likopenin prostat kanseri üzerinde koruyucu bir etkisi olduğu görülmektedir.[2]

Ayrıca, besin profili nedeniyle karpuz iyi bir kalp sağlığına da katkıda bulunur. Karpuz tüketiminin önemli bir kardiyovasküler risk faktörü olan kan basıncı seviyelerini düşürdüğü görülmektedir. Bu etki sitrülin ve arginin varlığına bağlanabilir.

L-sitrülin, böbreklerde azot bakımından zengin ve nitrik oksit sentezinde önemli bir faktör olan arginin’e dönüştürülen bir amino asittir. Nitrik oksit veya azot monoksit (NO) kan damarlarının genişlemesinde kilit rol oynayan bir kimyasal bileşiktir. Daha iyi kan dolaşımı ve daha düşük kan basıncını beraberinde getirir.[3]

Sonuç olarak karpuz, sağlıklı ve dengeli beslenmenin bir parçası olarak tüketildiğinde sağlığımız için önemli bir müttefik olabilir.

BİBLİYOGRAFYA

---

[1] Watermelon, raw. USDA, Food-Data Central. 2020. Aşağıdaki adreste mevcuttur: https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/167765/nutrients. (Erişim tarihi Ekim 2024).

[2] Etminan M, Takkouche B, Caamano-Isorna F. The role of tomato products and lycopene in the prevention of prostate cancer: a meta-analysis of observational studies. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 2004 13:340–345.

[3] Figueroa Α, Sanchez-Gonzalez Μ, Wong Α, Arjmandi Β. Watermelon extract supplementation reduces ankle blood pressure and carotid augmentation index in obese adults with prehypertension or hypertension. Am J Hypertens. 2012 25(6):640-3. doi: 10.1038/ajh.2012.20.