‘Tsiknopempti’: bol et yenen gün

Yunan karnaval geleneğinin en sevilen ve karakteristik günlerinden biri olan Tsiknopempti (Dumanlı Perşembe), Ortodoks Kilisesi’nde önemli bir oruç dönemi olan ‘Büyük Perhiz’in başlangıcına işaret eder. Temiz Pazartesi’den önceki Perşembe günü, inananların oruç başlamadan önce et yemelerine izin verilen son gün olarak kabul edilir. Bu gün, karnaval ve maskeli törenler bağlamında kutlama, yemek, keyif ve şakalaşma isteğiyle ilişkilendirilir.

Bir gelenek olan Tsiknopempti ‘nin kökleri, yaklaşan oruç için yapılan hazırlıklara dayanır. Ortodoks Kilisesi’nde ‘Büyük Perhiz’, inananların 40 gün boyunca et, süt ve diğer hayvansal ürünleri yemekten uzak durduğu uzun ve katı bir oruç dönemidir. Bu nedenle Tsiknopempti, insanların oruç döneminden önce etin ve doyurucu yemeklerin tadını çıkardıkları bir ‘son bayram’dır.

‘Tsiknopempti’ ismi, bu özel günde tüm Yunanistan’da hem evlere hem de sokaklara hakim olan pişmiş et kokusu anlamına gelen ‘tsikna’ kelimesinden gelir. Her yerde, evlerde, balkonlarda, bahçelerde ve hatta sabahın erken saatlerinde sokaklarda mangallar kurulur. Yoldan geçenlere bile ikramların ardı arkası kesilmez, neşe herkese bulaşır.

Izgaralar şiş, kuzu pirzola, sosis, biftek, köfte ve her türlü lezzetli etle dolup taşar. Salatalar, börekler, patatesler ve bol miktarda şarabın eşlik ettiği yemekler kutlama atmosferini ve rahat havayı güçlendirir. Geleneğe göre, ızgaracılar ve ev sahipleri evin daha güçlü kokması ve ‘dumanlanması’ için eti uzun uzun pişirirler.

Bu geleneksel kutlama o kadar büyüktür olur ki, bu özel bayram akşamı için lokantalarda, restoranlarda ve hatta et yemekleri sunan fast food işletmelerinde bile günler öncesinden rezervasyon yapmayanlar muhtemelen yer bulamaz.

Yunan kültüründe çoğu durumda olduğu gibi, Tsiknopempti de sadece et yemek için bir gün değil, sevdiklerimizle tekrar bir masa etrafında toplanma fırsatı yakalayarak gelenekleri onurlandırdığımız bir gündür. Cemaat için, dini geleneklerden esinlenerek, kutlamaya ve lezzetli yemeklerin ve dostluğun keyfine dönüşen neşeli bir gündür!