Το «επίσημο» φαγητό των μοναχών . (Τι τρώνε σε επίσημες εορτές)

Και στα εορταστικά τους γεύματα, οι μοναχοί ακολουθούν κανόνες που συνδυάζουν τη χαρά της γιορτής με τη μοναστική λιτότητα και τη βαθιά πνευματικότητα. Το φαγητό αυτές τις ημέρες είναι πιο πλούσιο από την καθημερινότητα, αλλά παραμένει απλό, χωρίς υπερβολές. Ο σκοπός δεν είναι η γευστική απόλαυση, αλλά η ευγνωμοσύνη προς τον Θεό για τα αγαθά που παρέχει.

Ακόμη και στις  σπουδαιότερες εορταστικές ημέρες  της  Ελληνικής Ορθόδοξης εκκλησίας,  όπως τα Χριστούγεννα, το Πάσχα και η «Κοίμηση της Θεοτόκου» στις 15 Αυγούστου, μέσα στο μοναστήρι δεν συνηθίζεται να καταναλώνεται κρέας. Σε όλες τις περιπτώσεις αντικαθίσταται με το ψάρι που μαγειρεύεται με απλούς παραδοσιακούς τρόπους και συνοδεύεται από λαχανικά εποχής. Χαρακτηριστικές συνταγές είναι ο «μπακαλιάρος πλακί» στο φούρνο,  η ψητή τσιπούρα, το βραστό ψάρι  με λαχανικά, πλιγούρι ή ρύζι.

Το ψάρι είναι εχει συμβολικό χαρακτήρα στον Χριστιανισμό και θεωρείται ευλογημένη τροφή. Παράλληλα όμως είναι πολύ θρεπτική, ελαφριά και  ταιριάζει στην πνευματική διάσταση της γιορτής.

Εάν κάποιο από τα εορταστικά γεύματα πέφτει σε περίοδο νηστείας, τότε οι μοναχοί  επιλέγουν θαλασσινά, όπως «χταπόδι με κοφτό μακαρονάκι», «σουπιές με σπανάκι»,  καλαμαράκια γεμιστά, «μυδοπίλαφο» και ζυμαρικά θαλασσινών. Τα θαλασσινά είναι νηστίσιμα και εναρμονίζονται με τη μοναστική διατροφή. Με την ίδια λογική είναι φτιαγμένα και τα γλυκά που καταναλώνονται. Με την προσθήκη γαλακτοκομικών  και αυγών αν η γιορτή δεν συμπίπτει  με ημέρες αυστηρής νηστείας.

Στα γιορτινά τραπέζια περιλαμβάνονται και  διάφορες πίτες, όπως χορτόπιτες με  χόρτα και λαχανικά εποχής από τους κήπους του μοναστηριού, και τυρόπιτες, όταν επιτρέπεται η κατανάλωση γαλακτοκομικών.  Το ψωμί που  ζυμώνεται  στους φούρνους του μοναστηριού, είναι παρόν και στο εορταστικό  γεύμα συχνά εμπλουτισμένο με διάφορους καρπούς όπως καρύδια, σταφίδες ή σουσάμι.

Στις  γιορτές επιτρέπεται και η κατανάλωση κρασιού από τους μοναχούς, το οποίο συνήθως παράγεται από τα μοναστηριακά αμπέλια. Το κρασί πίνετε με μέτρο και ευγνωμοσύνη για τη χαρά της γιορτής.

 Τα εορταστικά γεύματα των μοναχών, είναι  μια πνευματική και γαστρονομική εμπειρία. Συνδυάζουν παράδοση και ευλάβεια, θυμίζοντας τη σημασία της ταπεινότητας ακόμα και στις στιγμές χαράς.  Τα γεύματα είναι συλλογικά και φέρνουν κοντά τους μοναχούς, ενισχύοντας την αίσθηση της αδελφότητας και της κοινότητας.

Τα φαγητά  και  στις μοναστηριακές γιορτές παραμένουν σεμνά, ευλογημένα και βασισμένα στην αγάπη για την απλότητα και τη δημιουργία. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως, οι επισκέπτες των  μοναστηριών στις εορταστικές  ημέρες, έχουν δικαίωμα επιλογής και σε ένα άλλο φαγητό που συνήθως φτιάχνεται για αυτούς και μπορει να περιέχει και κρέας. Αυτό εξαρτάται από τον ηγούμενο του κάθε μοναστηριού και το πόσο αυστηρή διατροφή επιβάλλει  στους επισκέπτες του.