Τα παραδοσιακά φαγητά των Χριστουγέννων

Στην Ελλάδα  τα  Χριστούγεννα είναι από τις σπουδαιότερες γιορτές και αφορμή για οικογενειακές  συγκεντρώσεις. Παρά τις σύγχρονες γαστρονομικές επιρροές, δηλαδή τη γαλοπούλα, το τραπέζι ξεχειλίζει και από αυθεντικές γεύσεις.

Σήμα κατατεθέν των Χριστουγέννων είναι δυο γλυκά, οι κουραμπιέδες και  τα μελομακάρονα, παραδοσιακά γλυκά που εμφανίζονται σε κάθε σπίτι μόνο αυτές τις ημέρες.   Οι συνταγές τους είναι απλές, ωστόσο τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι συμβολικά, καθώς οι  ξηροί καρποί συμβολίζουν την καλή σοδειά και την αφθονία, ενώ το  μέλι και  η ζάχαρη άχνη   την ευχή  να ‘ναι γλυκές οι μέρες που θα έρθουν.

Σε πολλές περιοχές φτιάχνονται στο σπίτι και τα Χριστόψωμα και η χριστουγεννιάτικη κουλούρα. Μυρωδάτα  από γλυκάνισο και κανέλα αρτοσκευάσματα, στολισμένα με  αμύγδαλα και καρύδια, και διάφορα ζυμαρένια στολίδια όπως σταυροί και λουλούδια.

Τα κυρίως γεύματα αποτελούνται από τοπικά κρέατα, κυρίως χοιρινό κρέας, μαγειρεμένο με παραδοσιακές συνταγές. Στα περισσότερα τραπέζια θα βρείτε και ντολμάδες ή «γιαπράκια», γιορτινό φαγητό που έχει συμβολική σημασία καθώς το τύλιγμα των φύλλων του λάχανου ή της αμπέλου συμβολίζει τα σπάργανα του Χριστού.

Αν βρεθείτε στην Ήπειρο, να δοκιμάσετε και το «αγριογούρουνο σαλμί». Το μαριναρισμένο κυνήγι  σε μείγμα από ντόπιο  κόκκινο κρασί και μπαχαρικά.   

Στην κεντρική Μακεδονία  ψάξτε τη «Μσούρα», μια τριλογία κρεάτων, χοιρινό, μοσχάρι και κοτόπουλο γεμισμένο με ρύζι,  που σιγομαγειρεύεται με σέλινα, ενώ στη Θράκη θα δοκιμάσετε τη «μπάμπω», χοιρινό με  μυρωδικά και μπαχαρικά.

Στη Θεσσαλία θα δοκιμάσετε «γουρνάδα», δηλαδή ψητό χοιρινό κρέας αλλά και πίτα με χόρτα και λουκάνικα, ενώ στην Στερεά Ελλάδα δεν λείπει από το τραπέζι κάποια σούπα όπως  κοτόσουπα ή «πατσάς».

Στην Πελοπόννησο πρωταγωνιστεί το γουρουνόπουλο ψημένο στο φούρνο και τα  «λαλάγγια», τα τραγανά Μανιάτικα κριτσίνια,  που δεν λείπουν από κανένα σπίτι κατά την περίοδο των μεγάλων εορτών και  ταιριάζουν  το ίδιο με γλυκά και αλμυρά.

 Στα Επτάνησα, ανήμερα Χριστουγέννων συνηθίζουν να  σερβίρουν σούπα με κοτόπουλο ή μοσχάρι και  αυγολέμονο, αλλά και κόκορα ή μοσχάρι  μακαρονάδα, ενώ στα χριστουγεννιάτικα τραπέζια  της Κρήτης,  υπάρχει οπωσδήποτε  χοιρινό κρέας, αλλά και  τα αλλαντικά της περιοχής, όπως τα  λουκάνικα, απάκι, σύγκλινο.

Στα νησιά του Αιγαίου με τις πολυπολιτισμικές επιρροές, το χριστουγεννιάτικο τραπέζι είναι ένα μωσαϊκό γεύση και απόλαυσης. Στα Δωδεκάνησα σερβίρονται τα «γιαπράκια», ντολμαδάκια  δηλαδή  μαζί με  ψητό χοιρινό κρέας, ενώ στη Σάμο τρώνε την πηχτή, βρασμένο χοιρινό κρέας το οποίο πήζει  λόγω του λίπους.   

Στη Λέσβο το «σελινάτο» αποτελεί ένα από τα πιο καθιερωμένα πιάτα στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι, όπου κομμάτια μοσχάρι ή χοιρινό μαγειρεύονται με σέλινο  με πράσο.

Τα Χριστουγεννιάτικα τραπέζια είναι πολύ σημαντικά στην ελληνική κουλτούρα όχι μόνο για την πληθώρα γεύσεων, αλλά και την φιλοξενία γύρω από αυτά και την προετοιμασία τους, που σημαίνει την επιστροφή στη οικογενειακή εστία και την συμμετοχή όλων στα έθιμα.