Το καρπούζι, ένα από τα πιο δημοφιλή καλοκαιρινά φρούτα στην Ελλάδα, κατέχει εξέχουσα θέση στην ελληνική μεσογειακή διατροφή.
Λόγω της δροσερής και γλυκιάς του γεύσης, το καρπούζι αποτελεί ιδανικό φρούτο για τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού, ενώ παράλληλα προσφέρει σημαντικά διατροφικά οφέλη.
Το καρπούζι, εκτός από ένα πολύ γευστικό φρούτο, χαρακτηρίζεται από υψηλή διατροφική αξία.
Διατροφική Αξία Καρπουζιού | ανά μερίδα: 1 κούπα, κομμένο σε κύβους (152 γρ)1 | ΣΗΠ από μερίδα2 | |
Θερμίδες (kcal) | 45,6 | 2,3 % | |
Λιπαρά (γρ) | 0,2 | 0,3 % | |
Κορεσμένα λιπαρά (γρ) | 0,02 | 0,1 % | |
Υδατάνθρακες (γρ) | 11,6 | 4,2 % | |
Φυτικές ίνες (γρ) | 0,6 | 2,2 % | |
Σάκχαρα (γρ) | 9,4 | 10,5 % | |
Πρωτεΐνη | 0,9 | 1,9 % | |
Αλάτι (γρ) | 0,0 | 0,0 % | |
1 Οι τιμές βασίζονται στη διατροφική βάση του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (US Department of Agriculture, USDA).[1] 2 Το ποσοστό Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης (% ΣΗΠ) σας δείχνει πόσο συμβάλει το κάθε θρεπτικό συστατικό από μία μερίδα του τροφίμου στη συνολική ημερήσια πρόσληψη. Ο υπολογισμός βασίζεται στις ημερήσιες τιμές αναφοράς (Daily Values) του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ, με βάση 2000 kcal ανά ημέρα για έναν μέσο υγιή ενήλικα. Ανάλογα με τις ενεργειακές ανάγκες του κάθε ατόμου, το % ΣΗΠ μπορεί να είναι χαμηλότερο ή υψηλότερο. | |||
Συγκεκριμένα, μια μερίδα– δηλαδή ποσότητα που αντιστοιχεί σε 1 κούπα κομμένου φρούτου (153 γραμμάρια)- περιέχει μόλις 46 θερμίδες και 11,6 γραμμάρια υδατανθράκων, εκ των η πλειονότητα είναι φυσικά σάκχαρα.
Περίπου το 90% του καρπουζιού αποτελείται από νερό. ενώ δεν περιέχει σχεδόν καθόλου λιπαρά και χοληστερίνη.
Επίσης, το καρπούζι αποτελεί μία καλή πηγή βιταμινών, όπως βιταμίνης Α, βιταμίνης C και ιχνοστοιχείων, όπως χαλκού.
Το καρπούζι είναι εξαιρετική πηγή καροτενοειδών, όπως β- καροτενίου, β-κρυπτοξανθίνης, λουτεΐνης και ζεαξανθίνης, και πρωτίστως λυκοπενίου.
Το λυκοπένιο είναι μια ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία, που ανήκει στην οικογένεια των καροτενοειδών, και συμβάλλει στην εξουδετέρωση των δραστικών μορφών οξυγόνου (Reacitive Oxygen Species). Μάλιστα, στο λυκοπένιο αποδίδεται το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα του καρπουζιού.
Η ενσωμάτωση του καρπουζιού στη διατροφή μας έχει συνδεθεί με αρκετά οφέλη για την υγεία μας.
Συγκεκριμένα, το καρπούζι ίσως εμφανίζει αντικαρκινική δράση λόγω της υψηλής του περιεκτικότητας σε λυκοπένιο. Παρόλο που απαιτούνται περισσότερες μελέτες, το λυκοπένιο φαίνεται να έχει μία προστατευτική δράση στην εμφάνιση καρκίνου του προστάτη.[2]
Επίσης, το καρπούζι λόγω του θρεπτικού του προφίλ συμβάλλει στην καλή υγεία της καρδιάς. Η κατανάλωση καρπουζιού φαίνεται να μειώνει τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης, που αποτελεί ένα βασικό καρδιαγγειακό παράγοντα κινδύνου. Η επίδραση αυτή ίσως αποδίδεται στην παρουσία της κιτρουλίνης και της αργινίνης.
Η L-κιτρουλίνη είναι ένα αμινοξύ που στα νεφρά μετατρέπεται σε αργινίνη, αμινοξύ πλούσιο σε άζωτο και σημαντικός παράγοντας για την σύνθεση του νιτρικού οξειδίου. Το νιτρικό οξείδιο ή αλλιώς μονοξείδιο του αζώτου (NO) είναι μια χημική ένωση που διαδραματίζει ρόλο-κλειδί στην διαστολή των αιμοφόρων αγγείων. Αυτό συνεπάγεται καλύτερη κυκλοφορία του αίματος και χαμηλότερη αρτηριακή πίεση.[3]
Συμπερασματικά, το καρπούζι μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό σύμμαχο για την υγεία μας, όταν καταναλώνεται στα πλαίσια μίας υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
[1] Watermelon, raw. USDA, Food-Data Central. 2020. Available at: https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/167765/nutrients. (Accessed October 2024).
[2] Etminan M, Takkouche B, Caamano-Isorna F. The role of tomato products and lycopene in the prevention of prostate cancer: a meta-analysis of observational studies. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 2004 13:340–345.
[3] Figueroa Α, Sanchez-Gonzalez Μ, Wong Α, Arjmandi Β. Watermelon extract supplementation reduces ankle blood pressure and carotid augmentation index in obese adults with prehypertension or hypertension. Am J Hypertens. 2012 25(6):640-3. doi: 10.1038/ajh.2012.20.