Ελληνικά
English
Deutsch
Français
Svenska
한국어
Suomi
Domates, Yunan Akdeniz tipi beslenmenin en önemli ve popüler sebzelerinden biridir. Tadı ve aroması, köy salatası ve dolma tarzı yağlı yemekler gibi birçok geleneksel tarifte öne çıkar.
Domates hoş tadının yanı sıra, besin bileşenleriyle dolu olduğu için sağlık açısından da önemli faydalar sağlar.
Doğal olarak düşük kalorili bir sebze olan domates bitkisel lif, vitamin ve mineral bakımından zengindir.
| Domatesin Besin Değeri | porsiyon başına: 1 fincan çiğ (180 g)1 | Porsiyon başına ÖDM2 | |
| Kalori (kcal) | 32,4 | % 1,6 | |
| Yağ (g) | 0,4 | % 0,5 | |
| Doymuş yağ (g) | 0,1 | % 0,3 | |
| Karbonhidrat (g) | 7,0 | % 2,5 | |
| Bitkisel Lif (g) | 2,2 | % 7,7 | |
| Şeker (g) | 4,7 | % 5,2 | |
| Protein | 1,6 | % 3,2 | |
| Tuz (g) | 0,02 | % 0,0 | |
| 1 Veriler ABD Tarım Bakanlığı (US Department of Agriculture, USDA) beslenme tabanına dayanmaktadır.[1] 2 Önerilen Diyet Miktarı (% ÖDM), gıdanın bir porsiyonundaki her bir besin bileşeninin toplam günlük alımınıza ne kadar katkıda bulunduğunu gösterir. Hesaplama, ortalama sağlıklı bir yetişkin için günde 2000 kcal’ye dayanan ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) Günlük Değerlerine (Daily Values) dayanmaktadır. Kişinin enerji ihtiyacına bağlı olarak % ÖDM daha düşük veya daha yüksek olabilir. | |||
Domates özellikle kolajen sentezine ve oksidatif strese karşı mücadeleye katkıda bulunan mükemmel bir antioksidan C vitamini kaynağıdır.
Buna ek olarak, bize A, K vitamini ve folik asit gibi önemli miktarda diğer vitaminleri de sağlar.
Domates aynı zamanda güçlü bir antioksidan etkiye sahip olan likopen başta olmak üzere karotenoidlerin ana besin kaynaklarından biridir. Domatesin rengi ne kadar kırmızıysa likopen içeriğinin de o kadar yüksek olduğu ortaya çıkarılmıştır.
Domatesin sayısız faydası, esas olarak yüksek besin bileşenleri içeriğinden kaynaklanmaktadır.[2] Domates, günlük olarak tüketilmesi önerilen sebze kategorisine aittir.
Daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulsa da belirli domates ve ürünlerinin tüketimi kardiyometabolik belirteçler üzerinde olumlu etkilerle ilişkilendirilmektedir.Aterosklerotik plak (ateroskleroz) oluşumuna katkıda bulunan bir zararlı olarak hareket eden “kötü” kolesterolün (LDL-C) oksidasyonunu azalttığı görülmüştür.[3]
Buna ek olarak, domates tüketimi prostat kanseri riskinin azalmasıyla ilişkilendirilmiştir. Esas olarak gözlemsel araştırmalara göre, her türlü potansiyel olumlu etki, yüksek likopen ve diğer karotenoid içeriğinden kaynaklanıyor olabilir. Bununla birlikte, kesinlikle daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu bir gerçektir.
Domates ayrıca içerdiği bitkisel lifler sayesinde bağırsak sağlığını korumaya ve kabızlığı engellemeye de yardımcı olabilir.
Sonuç olarak domates, Yunan beslenmesinde sağlık için birçok faydası olan besin bileşenleri açısından zengin, değerli bir gıdadır.
BİBLİYOGRAFYA
[1]USDA. Food search. Tomatoes, raw. Aşağıdaki adreste mevcuttur: https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/1103276/nutrients. (Erişim tarihi Ekim 2024).
[2] Salehi Β, Sharifi-Rad R, Sharopov F, Namiesnik J, Roointan A, Kamle M, Kumar P et al. Beneficial effects and potential risks of tomato consumption for human health: An overview. Nutrition. 2019 62:201-208. doi: 10.1016/j.nut.2019.01.012.
[3] Palozza P, Catalano A, Simone RE, Mele MC, Cittadini A. Effect of lycopene and tomato products on cholesterol metabolism. Annals of Νutrition & Μetabolism. 2012 61(2): 126–134. doi: 10.1159/000342077.
