Balın Besin Değeri

Antik çağlara kadar uzanan geçmişiyle bal, hem beslenme hem de kültürel açıdan Yunanistan’da özel bir yere sahiptir.

Arılar tarafından, esas olarak bitki nektarının toplanması ve işlenmesi yoluyla üretilen doğal tatlı bir maddedir.

Yunanistan, her biri kendine özgü tat, aroma ve besleyici özelliklere sahip bal çeşitlerinin çokluğuyla tanınır. Yunan balı gerçekten de Yunan kırsalının biyolojik çeşitliliği, iklim koşulları ve geleneksel üretim yöntemleri nedeniyle birçok kişi tarafından üstün kaliteli olarak kabul edilmektedir.

Yunanistan’da, Girit’in Yabani Kekik Balı, Halkidiki’nin Çam Balı ve Mainalo’nun Köknar Balı gibi Koruma Altına Alınmış Menşe Adına (PDO) sahip bal çeşitleri bulabiliriz.

Yunan tipi beslenmede bal, birçok tarifte kullanılır. Örneğin, diples ve melomakarona gibi geleneksel tatlılara doğal bir tatlandırıcı olarak konur ve genellikle yoğurt ve kuru yemişle birlikte yenir.

Bal besin değeri bakımından, temel olarak karbonhidratlardan, özellikle de basit şekerlerden oluşur.

Balın Besin Değeri	porsiyon başına: 1 yemek kaşığı (20 g)1	Porsiyon başına ÖDM2
Kalori (kcal)	60,8′		% 3,0
Yağ (g)	0,0′		% 0,0
Doymuş yağ (g)	0,0′		% 0,0
Karbonhidrat (g)	16,5′		% 6,0
Bitkisel Lif (g)	0,0′		% 0,0
Şeker (g)	16,4′		% 18,2
Protein	0,1		% 0,2
Tuz (g)	0,0′		% 0,0
1 Veriler ABD Tarım Bakanlığı (US Department of Agriculture, USDA) beslenme tabanına dayanmaktadır.[1] 2 Önerilen Diyet Miktarı (% ÖDM), gıdanın bir porsiyonundaki her bir besin maddesinin toplam günlük alımınıza ne kadar katkıda bulunduğunu gösterir. Hesaplama, ortalama sağlıklı bir yetişkin için günde 2000 kcal’ye dayanan ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) Günlük Değerlerine (Daily Values) dayanmaktadır. Kişinin enerji ihtiyacına bağlı olarak % ÖDM daha düşük veya daha yüksek olabilir.

Farklı bal çeşitlerinin çoğu, çok az yağ ya da hiç yağ içermez ve az miktarda protein içerir.

Bal ayrıca başta B vitaminleri olmak üzere az miktarda vitamin; ve demir, fosfor ve potasyum gibi mineraller içerir.

Son olarak da, bal bize sağlığımız için faydalı olan flavonoidler ve fenolik asitler gibi antioksidanlar sağlar.

Bal tüketiminin faydalı özelliklere sahip olduğu görülmüştür. Özellikle gün boyunca doğal bir enerji kaynağı olabilen bal karın ağrısı gibi hafif gastrointestinal semptomların giderilmesini sağlayabilir. [2]

Bal, antibakteriyel etkisi nedeniyle öksürük ve soğuk algınlığı tedavisinde de fayda sağlayabilir. Papatya çayı, çay veya limonlu ve ballı sıcak su içmenin boğaz ağrısını hafifletmeye yardımcı olduğu görülmektedir.

Balın kalp sağlığını desteklemek ve antikanser etkisi göstermek gibi başka olası faydalı etkileri de vardır. Elbette şu ana kadarki bilimsel veriler bu tür etkileri kanıtlamak için yeterli değildir.

Tabii ki, Akdeniz Beslenme Piramidi’nde baldan açıkça bahsedilmemesine rağmen, sınırlı tüketimi önerilen tatlılar kategorisinde sınıflandırıldığını belirtmek gerekir.

Sonuç olarak bal her zaman ölçülü ve dengeli bir beslenme bağlamında, içerdiği birçok besin bileşeniyle, şekere göre daha tatlı ve besleyici bir alternatif olabilir.

BİBLİYOGRAFYA

---

[1]USDA. Food search. Honey. Aşağıdaki adreste mevcuttur: https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/1103956/nutrients. (Erişim tarihi Ekim 2024).

[2] Samarghandian S, Farkhondeh T, Samini F. Honey and health: A review of recent clinical research. Pharmacognosy Res. 2017, 9(2): 121–127. doi: 10.4103/0974-8490.204647.